Czy rdza w garnku jest szkodliwa?

Pojawiła się w Twoim naczyniu i nie wiesz, co zrobić… Dowiedz się, czy rdza w garnku jest szkodliwa. Jak się nią zająć i czy możesz korzystać z takiego naczynia w kuchni? Dlaczego garnki rdzewieją? Sprawdź!

Czym jest rdza?

Rdza powstaje w wyniku zjawiska chemicznego. Jest produktem korozji żelaza lub jego stopów, powstającym gdy metal reaguje z tlenem i wilgocią, tworząc różne związki chemiczne, np. tlenki i wodorotlenki żelaza. Nadają one rdzy charakterystyczny, rudawy kolor oraz specyficzną strukturę. Co ważne, wytwarzająca się rdza nie przylega ściśle do powierzchni metalu, który skorodował, w związku z czym proces ten z czasem pogłębia się, ponieważ kolejne warstwy żelaza mają bezpośredni dostęp do wilgoci i powietrza.

Czym jest stal nierdzewna?

Stal nierdzewna to stop żelaza, węgla i chromu, często z dodatkiem np. niklu lub innych substancji. Sprawiają one, że nie wchodzi ona w reakcję z tlenem i wilgocią, które powodują powstawanie rdzy. Sekretem jest sam chrom, który przy odpowiednim stężeniu tworzy na powierzchni naczynia lub narzędzia naturalną powłokę ochronną, niewidoczną gołym okiem – tlenek chromu doskonale chroni metal przed utlenianiem się.

Czy garnek ze stali nierdzewnej może zardzewieć?

Tak, garnek ze stali nierdzewnej może zardzewieć, jednak będzie to tylko powierzchowne. Może się to zdarzyć, jeśli naczynie nie jest w odpowiedni sposób przechowywane lub pielęgnowane. Pojawiająca się na stali nierdzewnej rdza może brać się z:

• używania soli lub agresywnych detergentów,
• długiego moczenia w wodzie,
• przechowywania w bardzo wilgotnym środowisku,
• przy kontakcie z innymi rdzewiejącymi naczyniami.

Warto więc zwrócić uwagę na to, jak i gdzie przechowujesz naczynia oraz w jaki sposób je czyścisz. Dzięki temu Twoje garnki będą w dobrym stanie przez długi czas.

Jakie garnki rdzewieją?

Istnieją garnki, które co do zasady mają tendencje do rdzewienia. I do takich można zaliczyć te wykonane z żelaza. Czasem wystarczy dosłownie kilka godzin zaniedbania, by zaczęły rdzewieć. Dlatego należy o nie dbać ze szczególną uwagą, lub wybierać modele emaliowane. Powłoka chroni naczynie przed powstawaniem korozji, ale jeśli zostanie ubita – należy bardzo uważać na tego typu garnek.

Garnki aluminiowe i miedziane również mogą rdzewieć, tak samo jak te wykonane ze stali węglowej. Dlatego i w tym przypadku warto stawiać na modele emaliowane lub ze specjalnymi powłokami, np. ceramicznymi albo PTFE.

Czy rdza w garnku jest szkodliwa?

Rdza to przede wszystkim tlenki żelaza i wodorotlenki żelaza, które nie są toksyczne chemicznie w małych ilościach, jednak należy pamiętać, że nie są obojętne dla organizmu. Gotowanie w lekko zardzewiałych garnkach nie powinno spowodować natychmiastowych objawów, więc nie musisz obawiać się, jeśli przypadkiem ugotujesz co w takim naczyniu. Jednak spożycie większych ilości rdzy może spowodować nudności i bóle brzucha, a także podrażnić układ pokarmowy i doprowadzić do nadmiaru żelaza w organizmie.

Rdza nadaje też potrawom nieprzyjemnego, metalicznego posmaku, a kwasy i wysoka temperatura przyśpieszają proces degradacji naczynia.

Co zrobić z zardzewiałym garnkiem?

Jeśli zauważysz, że na powierzchni Twojego garnka pojawiła się rdza, nie wyrzucaj go od razu. Warto dokładnie mu się przyjrzeć i dopiero wówczas podjąć decyzję o dalszych krokach.

Najpierw sprawdź, jak rozległa jest korozja. Delikatne, malutkie plamki na garnkach nierdzewnych są bardzo proste do usunięcia. Jeśli jest głęboka, łuszcząca się i z czarnym nalotem zwykle uszkodziła już strukturę naczynia i to powinno zostać wymienione. Jeśli zaś pojawiła się w miejscu odprysku emalii lub powłoki również należy zachować ostrożność – prawdopodobnie będzie ona powracać.

Niewielkie ilości rdzy możesz usunąć domowymi sposobami, np. na kilka godzin zalewając ją octem lub nakładając pastę z sody oczyszczonej i wody. Dobrze działa również połączenie soku z cytryny i soli. Po usunięciu rdzy warto dane miejsce dobrze wypolerować, osuszyć i zabezpieczyć, np. niewielką ilością tłuszczu.

Uważaj na rdzę!

Rdza jest efektem naturalnej reakcji chemicznej. Jednakże, choć sama w sobie nie jest niebezpieczna, to używanie naczyń, które pokrywa, jest ryzykowne. Osłabia ona ich strukturę i sprawia, że Twoje posiłki mogą nabrać nieprzyjemnego posmaku. W nadmiarze może zaś doprowadzić do zatrucia w organizmie. Dlatego warto na nią uważać i pilnować, by Twoje ulubione garnki były w odpowiedni sposób przechowywane.