Jak się robi kutie na wigilię?

To słodkie danie wywodzi się z polskiej kuchni kresowej, jednak dziś można ją czasem znaleźć na stołach świątecznych w całej Polsce. Jak się robi kutie na wigilię? Co musisz wiedzieć o jej przyrządzeniu i historii, nim zabierzesz się za przygotowywanie? Sprawdź!

Czym jest kutia?

Kutia wywodzi się ze wschodnich terenów słowiańskich. Można znaleźć ją na stołach ukraińskich, czy litewskich. W Polsce również występuje tradycyjnie, choć dotyczy to przede wszystkim kresów wschodnich. To słodkie danie, wykonywane z mieszanki obtłuczonej pszenicy maku, miodu czy bakali. Współcześnie dodaje się do niej również kandyzowane owoce. Całość czasem polewa się śmietanką. Ma sypką, choć klejącą się konsystencję. Pojawiają się również wariacje na temat tego dania, które nie zawierają dodatku miodu.

W Polsce zazwyczaj kojarzona jest z wigilią, ale tradycyjnie była podawana również z okazji świętowania Dziadów oraz w trakcie styp. Co ciekawe, kutia w różnych krajach może mieć różne konsystencje, np. ukraińska jest zwykle bardziej płynna.

Czy kutia jest zdrowa?

Kutia to danie świąteczne, którego nie spożywa się na co dzień i to sprawia, że w większości przypadków nie jest szkodliwa dla ludzkiego organizmu. Ale czy może dostarczać dobrych i potrzebnych składników? Tak! Zawiera zazwyczaj duże ilości pszenicy, która posiada dużo błonnika i złożonych węglowodanów, które dodają organizmowi energii. W swoim składzie zawiera też cenne minerały, takie jak magnez, żelazo i cynk.

Mak, drugi bardzo ważny składnik kutii, również jest co do zasady zdrowy. Jest doskonałym źródłem wapnia, ale nie tylko. Zawiera kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-9, które są konieczne dla dobrego funkcjonowania organizmu. Miód czy bakalie również mogą dobrze wspierać Twój organizm.

Należy jedynie pamiętać o tym, że kutia jest dość kaloryczna, a ponadto przez miód zawiera dość duże ilości cukru. Dlatego niewskazane byłoby spożywanie jej regularnie w dużych ilościach.

Jaka jest historia kutii?

Historia kutii jest prawdopodobnie naprawdę długa. Prawdopodobnie na tych terenach od dawna była znana potrawa rytualna, która była mieszaniną pszenicy, maku, miodu i często mleka makowego. Te składniki miały symbolizować płodność, odrodzenie i dostatek, a ponadto – nie da się ukryć – były dość łatwo dostępne, także na terenach wiejskich. Kutia była spożywana przez rodzinę, ale jej część zostawiano duchom zmarłych, jako wyraz pamięci.

Gdy na terenach słowiańskich zaczęło rozwijać się chrześcijaństwo, symbolika kutii ulegała pewnym zmianom, ale pozostała na stołach. W Polsce można było ją znaleźć przede wszystkim na kresach wschodnich, gdzie zwykle jedzono ją na zakończenie wieczerzy. Miała ona symbolizować zakończenie postu i nadchodzące świętowanie.

Do dziś w składzie kutii znajdują się łatwe do przechowywania składniki. Dlatego też możesz nabyć je wcześniej. Pamiętaj jednak, że przydadzą Ci się wówczas akcesoria do organizacji kuchni. Sklepowe opakowania na mak, czy migdały niekoniecznie są najlepsze do długotrwałego trzymania w nich składników. Zaopatrz się w wygodne pojemniki kuchenne, które znacznie Ci to ułatwią.

Jakie składniki są potrzebne na wigilijną kutię?

Kutia jest takim rodzajem dania, w którym dokładne proporcje nie mają aż takiego znaczenia – to mieszanka, której składniki można dość mocno modyfikować i zmieniać, dopasowując je do swoich własnych potrzeb. W końcu to w gruncie rzeczy zmieszane składniki, które nie muszą wyrosnąć w piekarniku, dlatego też nie trzeba być aż tak precyzyjnym przy jej przygotowaniu.

Wśród składników potrzebnych na kutię, znajdziesz (podane przykładowe proporcje):

500 g pszenicy,
500 ml mleka,
300 g maku,
80 g rodzynek,
150 g cukru
100 g miodu,
60-70 g orzechów,
60-70 g migdałów,
10 g cukru waniliowego,
5 g skórki z pomarańczy.

Jak się robi kutię na wigilię?

Przygotowanie kutii nie jest trudne, ale może być dość czasochłonne. Należy zacząć od przygotowania pszenicy i maku. Pszenicę namocz w wodzie 12 godzin wcześniej. Mak przepłucz, a następnie zalej wrzącym mlekiem i gotuj na wolnym ogniu przez ok. 30 minut. Następnie musisz go wystudzić i zmielić – najlepiej co najmniej 3 razy.

W tym czasie rozpocznij gotowanie umytej pszenicy. To zajmie ok. 1,5-2 godziny. Odcedź zboże i odsącz z nadmiaru wody. Umyj rodzynki i odsącz je. W garnku stwórz syrop cukrowy, mieszając cukier z wodą w proporcji 1:1. Zagotuj całość i wyłącz. Pamiętaj – cukier powinien w całości się rozpuścić.

Miód rozpuść, wymieszaj go z pszenicą, makiem i syropem cukrowym. Wymieszaj z nim mak, pszenicę i dodatki, a następnie całość przełóż do np. zastawy szklanej albo porcelanowej. Doskonale sprawdzi się tutaj duża salaterka. Tak przygotowaną kutię możesz podawać.

Co podać do kutii?

Do kutii przede wszystkim warto podać świąteczne napoje: kompot z suszu, czy aromatyczną herbatkę. Ponadto kutię możesz podawać ze śmietanką lub mlekiem makowym. Jej górną część możesz ozdobić bakaliami albo nawet… bitą śmietaną! Do tego deseru pasują też świeże owoce: cytrusy czy jabłka. Pomogą one przełamać nieco ciężki smak kutii.

Jak szybciej przygotować kutię?

Przygotowanie kutii możesz znacznie przyśpieszyć, jeśli posiadasz szybkowar. Gotowanie pszenicy w tym naczyniu skróci się do ok. 25-30 minut, co pozwoli Ci znacznie szybciej przejść do przygotowania tego dania, a czas w okresie wigilijnym jest przecież niezwykle cenny.

Szybkowar nie wpłynie negatywnie na smak deseru. Dzięki szczelnemu zamknięciu nie pozwala składnikom i aromatom wydostawać się na zewnątrz, co sprzyja tworzeniu naprawdę bardzo smacznych dań.

Sprawdź też naszą ofertę noży kuchennych.

Przygotuj się do wigilii!

Wigilia to czas spędzany z rodziną, jednak nim nadejdzie, wiele osób skupia się na sprzątaniu, czy gotowaniu. Pamiętaj, aby do tego odpowiednio się przygotować, uzupełniając kuchenny asortyment. Zwróć uwagę na różne akcesoria kuchenne. Na pewno bardzo przyda Ci się wysokiej jakości patelnia, która ułatwi np. smażenie świątecznej ryby. Nie zapominaj też o pięknej zastawie stołowej, w tym o sztućcach! Ich blask i klasyczne piękno doskonale podkreślą wyjątkowy charakter tych świąt.