Karmel – jak zrobić go domowym sposobem? Szybki poradnik

Czy wiesz, jak zrobić karmel? Choć nie jest to skomplikowane zadanie, wymaga pewnej precyzji. Możesz przygotować go z cukru, używając np. patelni z grubym dnem. Na co zwrócić uwagę i jakie są zasady bezpieczeństwa w trakcie pracy z karmelem?

Czym jest karmel?

Nim zaczniesz przygotowywać karmel, warto uświadomić sobie, czym on tak właściwie jest. To stopiony cukier, który przeszedł przez chemiczny proces karmelizacji, pod wpływem wysokiej temperatury zmieniając smak, kolor oraz konsystencję. Ma to swoją naukową nazwę: reakcja Millarda powoduje powstawanie nowych związków aromatycznych i dotyczy nie tylko czystego, białego cukru. Proces karmelizacji rozpoczyna się zwykle w temperaturze ok. 160–170°C.

Jakie właściwości ma karmel?

Czysty karmel, bez dodatków, ma ok. 382 kcal i 77 g cukrów (głównie cukry proste) w 100 g. Zawiera też niecałe 5 g białka i 8-9 g tłuszczów. Nie zawiera błonnika. Jest więc składnikiem wysokokalorycznym i spożywany w nadmiarze może powodować otyłość. Nie oferuje on znaczących korzyści mikroożywczych. Wszystko to sprawia, że należy traktować go jako dodatek, np. składnik deseru spożywany od czasu do czasu, a nie stały element zbilansowanej diety.

Jak zrobić karmel? Potrzebne składniki

Tak naprawdę jedyny niezbędny składnik do przygotowania karmelu to cukier. Najlepiej sprawdzi się biały i drobny. Warto również dodać ok. 2-4 łyżki wody na 1 szklankę cukru. W ten sposób powstaje tzw. karmel mokry. Dodatek płynu pomaga w ustabilizowaniu procesu. Jest on wówczas łatwiejszy dla początkujących – karmel wolniej się przypala.

Ponadto do karmelu można dodać:

• masło,
• śmietanka 30 lub 36%,
• sól,
• ekstrakt waniliowy,
• cynamon,
• mleko kokosowe.

Jakie narzędzia są potrzebne do przygotowania karmelu?

Do przygotowania karmelu przede wszystkim potrzebny będzie garnek, rondel lub głęboka patelnia z grubym dnem. Dzięki temu naczynie będzie rozgrzewać się równomiernie i ograniczy to ryzyko przypalenia się cukru. Warto również mieć pod ręką silikonową szpatułkę bądź drewnianą łyżkę. Można również przygotować pędzelek cukierniczy do zwilżania brzegów naczynia. Bardzo przydatny będzie zaś termometr cukierniczy, chociaż nie jest on wymagany.

Jak zrobić karmel z cukru?

Aby zrobić karmel z cukru, zacznij od rozgrzania garnka, rondla lub patelni. Ustaw naczynie na średniej mocy kuchenki i zaczekaj, aż nabierze temperatury. Następnie wsyp cukier na dno naczynia, tworząc równomierną, cienką warstwę. Aby stworzyć karmel „na sucho”, nie dodawaj wody. Początkowo nie mieszaj cukru, zaczekaj, aż zacznie się rozpuszczać na brzegach. Możesz w trakcie delikatnie potrząsać patelnią.

Obserwuj kolor cukru. Początkowo będzie przezroczysty. Powinien osiągnąć kolor jasnego bursztynu. Ciemniejszy karmel może mieć w smaku gorycz, której raczej się unika. Gdy karmel zmieni kolor, od razu zdejmij go z kuchenki.

Karmel – jak zrobić go w wersji „na mokro”?

Karmel możesz zrobić również z dodatkiem wody. Wówczas wsyp cukier do naczynia, dodając do niego 3-4 łyżki wody na 1 szklankę cukru i dokładnie wymieszaj całość. Rozłóż masę na dnie naczynia i stopniowo zacznij ją podgrzewać. Nie mieszaj całości. Masa wkrótce powinna zacząć przypominać wrzący syrop. W tym czasie możesz delikatnie zwilżyć ścianki naczynia za pomocą pędzelka cukierniczego.

Ponownie, gdy cukier zmieni kolor na barwę jasnego bursztynu, natychmiast zdejmij go z palnika.

Kiedy dodać do karmelu masło lub śmietankę?

Masło lub śmietankę należy dodać do karmelu od razu po ściągnięciu go z palnika. W innym przypadku karmel szybko zastygnie. Nie można więc dopuścić do jego wystudzenia! Dodaj śmietankę lub masło, od razu mieszając masę za pomocą szpatułki. Im więcej dodatków dodasz, tym bardziej płynna będzie konsystencja karmelu i od tego zależy, czy utworzysz sos, czy też np. masę krówkową.

Kiedy dodać do karmelu pozostałe dodatki i przyprawy?

Inne dodatki do karmelu, takie jak sól, przyprawy, kakao czy czekoladę należy dodać PO dodaniu masła lub śmietanki. Wynika to z faktu, że część z nich nie rozpuści się w czystym karmelu lub też może ulec spaleniu. To samo dotyczy orzechów czy kandyzowanych owoców. Do mieszania składników możesz wykorzystać trzepaczkę.

Jaka temperatura jest potrzebna do przygotowania karmelu?

Cukier zaczyna się topić w temperaturze 160°C. Proces karmelizacji rozpoczyna się jednak dopiero w 170–175°C. Należy jednak zachować ostrożność, bo już w temperaturze 190°C może zacząć się palić, przez co jego smak stanie się gorzkawy. Gdy osiągnie 200°C zaczyna dymić i zmienia kolor na niemal czarny – taki karmel nie nadaje się już do spożycia. Z tego powodu warto przygotować sobie termometr cukierniczy, aby dobrze kontrolować stan karmelu.

Na co uważać przy przygotowaniu karmelu?

Karmel jest znacznie gorętszy, niż woda, a ponadto jeśli trafi na skórę, tworzy skorupę, co sprawia, że trudniej jest się go pozbyć. Dlatego w trakcie pracy z nim należy zachować ostrożność. Warto założyć rękawiczki oraz długi rękaw. Fartuch kuchenny również nie zaszkodzi. Nie pochylaj się nad garnkiem i nie dotykaj gorącego karmelu za pomocą palców. Nie należy też próbować go w trakcie podgrzewania.

Pamiętaj też o tym, że karmel może pryskać, gdy dodasz do niego masło lub śmietankę. Dlatego ważne jest, aby robić to w wysokim naczyniu, zachowując jak największą ostrożność.

Nigdy nie przygotowuj karmelu w mikrofalówce, zwłaszcza używając naczyń z tworzywa sztucznego. Może ono się stopić pod wpływem zbyt wysokiej temperatury.

Co zrobić z karmelem?

Karmel ma różnorodne zastosowania. Jeśli dodasz do niego masło, możesz przygotować cukierki. Dobrym pomysłem jest też maczanie w nim owoców czy orzechów, tworząc twardą skorupkę wokół nich. Przygotujesz z niego także sos do deserów oraz dań wytrawnych, możesz dodawać go do kawy, używać jako nadzienie ciasteczek lub ciast, bądź przygotować karmelowy popcorn. Dobrze sprawdza się jako składnik deserów warstwowych. Jak więc widzisz – możliwości nie brakuje!

Karmel – jak zrobić go w domu?

Przygotowanie karmelu nie jest szczególnie skomplikowane. Jednak w trakcie należy zachować ostrożność oraz zadbać o precyzje. To zadanie, które wymaga pewnej wprawy, a także szybkości działania. Dlatego też nie przejmuj się, jeśli pierwsza próba czy dwie nie okażą się sukcesem. Powodzenia, oby Twoje desery na bazie karmelu były smaczne i aromatyczne!