Smalec z gęsi to prawdziwa klasyka polskiej kuchni. To bardzo delikatny tłuszcz o cennych właściwościach zdrowotnych. Wykorzystywany jest na wiele sposobów w kuchni, ale nie tylko! Dawniej korzystano z niego w lecznictwie lub kosmetyce. Szczególnie cenny jest smalec z tłuszczu sadełkowego – to kopalnia witamin i minerałów. Można go kupić w sklepach ze zdrową żywnością, ale również samemu wytopić podczas przygotowywania tradycyjnej pieczonej gęsi na chłodne listopadowe wieczory. Sprawdź przepis przygotowany przez Adama Borowicza!
Jakie składniki są potrzebne do przygotowania smalcu z gęsi?
- ok. 1 kg tłuszczu, skóry, kawałków gęsi itd.
- 1 duża cebula
- 1 łyżka majeranku
- 1 liść laurowy
- sól i pieprz wg. uznania
- 1 duże jabłko (kwaśne – szara reneta, opcjonalnie)
Jak przygotować smalec z gęsi?
Skórę i tłuszcz gęsi pokrój na małe kawałki. Jeśli używasz innych fragmentów zwróć uwagę na to, by nie było na nich nadmiaru mięsa. Włóż je do garnka i powoli podgrzewaj, aby tłuszcz zaczął się topić. Jeśli zbyt szybko nabiera rumianego koloru, zmniejsz moc kuchenki
Cebulę pokrój na drobne kawałeczki. Jeśli używasz jabłka, również go pokrój. Gdy się wytopi, podsmaż cebulę oraz jabłko, aż staną się złociste i szkliste. Do całości dodaj szczyptę soli, pieprzu oraz jeden liść laurowy. Wymieszaj wszystko.
Ustaw minimalną moc kuchenki i gotuj smalec nawet do 4 godzin, od czasu do czasu mieszając. To pozwoli na wytopienie jak największej ilości tłuszczu.
Kiedy smalec nabierze złotego koloru, a cebula będzie wyglądać na dobrze przysmażoną, oddziel tłuszcz od skóry i cebuli. Wystudź smalec, a następnie przelej go do wcześniej umytych, wyparzonych i wysuszonych słoików. Przechowuj go w lodówce nawet do kilku tygodni.
Sam proces wytwarzania smalcu wymaga cierpliwości. Kluczowe jest smażenie go na niskim ogniu, co pozwoli uzyskać nie tylko największą ilość tłuszczu, ale również wydobędzie najlepsze smaki i aromaty.
Dlaczego smalec z gęsi jest zdrowy?
Smalec z gęsi jest bogaty w różnorodne składniki odżywcze, w tym witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, takie jak witamina A, D, E i K. Jest również naturalnym źródłem kwasów tłuszczowych, w tym kwasów omega-3 i omega-6. Wszystkie te składniki są istotne dla zdrowia skóry, wzroku, układu immunologicznego oraz utrzymania prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Do czego można używać smalcu z gęsi?
Smalec z gęsi to smaczny i aromatyczny składnik, który można wykorzystać w różnych sposobach w kuchni. Do czego możesz go używać?
- Smażenie: Smalec z gęsi nadaje potrawom głęboki smak i aromat. Można go wykorzystać do smażenia mięsa, warzyw czy placków ziemniaczanych. Dzięki swojej stabilności termicznej nadaje się nawet do smażenia na wyższych temperaturach.
- Gotowanie i duszenie: Można dodać smalec do potraw duszonych, gulaszy czy zup. Dzięki temu potrawa zyska bogatszy smak i konsystencję.
- Pieczenie: Smalec z gęsi może być używany do pieczenia różnych potraw, takich jak ciasta, placek czy pierogi. Dodaje im charakterystyczny smak i aromat.
- Dodatek do farszu: Dodanie smalcu do farszu mięsnego lub warzywnego może nadać mu głębszy smak i konsystencję.
- Tłuszcz do marynowania: Można użyć smalcu z gęsi jako tłuszczu do marynowania mięsa przed przygotowaniem dania.
- Przygotowanie zaprawy do potraw: Smalec może być bazą do przygotowania zaprawy, która nada potrawie wyjątkowy smak i aromat.
- Dodatek do kasz i ziemniaków: Można dodać trochę smalcu do gotowanych kasz, ziemniaków lub purée z ziemniaków, aby wzbogacić ich smak.
- Smarowanie pieczywa: Smalec z gęsi można wykorzystać jako smarowidło do chleba, podobnie jak masło lub inne tłuszcze. Nada on kanapce charakterystycznego smaku i aromatu.
Smalec z gęsi był używany jako kosmetyk!
Przed laty smalec z gęsi był używany jako składnik kosmetyków, lub sam był używany właśnie w takiej formie, także jako krem do twarzy. Przez właściwości natłuszczające faktycznie może spełniać funkcję ochronną, zwłaszcza w chłodne dni. Należy jednak pamiętać, że domowy smalec nie jest odpowiednio przebadany i w czasach, kiedy dostęp do bezpiecznych kosmetyków jest tak łatwy, nie warto ryzykować i sięgać po tego typu produkty.
Jak długo można przechowywać smalec z gęsi?
Smalec gęsi to tłuszcz, który ma bardzo niską zawartość wody. Woda zaś to główny czynnik, który sprzyja rozwojowi mikroorganizmów, takich jak bakterie i pleśń. W przypadku smalcu brak znaczącej zawartości wody sprawia, że jest on mniej podatny na procesy rozkładu i degradacji. Ważne jest, aby smalec był przechowywany w szczelnym pojemniku lub słoju, aby uniknąć dostępu powietrza i wilgoci, które mogą przyspieszyć jego utlenianie. Można go przechowywać w lodówce przez kilka tygodni, a czasami znacznie dłużej.
Smalec z gęsi… na przeziębienie ?
Smalec z gęsi może być używany jako naturalny środek wspomagający walkę z przeziębieniem. Była to niegdyś popularna tradycyjna metoda. Nic dziwnego, jest on bogaty w witaminy, zwłaszcza witaminę A, która wspiera układ immunologiczny oraz pomaga utrzymać zdrową skórę i błony śluzowe. Zawiera również związki, które posiadają właściwości przeciwbakteryjne, co może wspomagać walkę z bakteriami odpowiedzialnymi za infekcje górnych dróg oddechowych.
Nie należy jednak ograniczać leczenia do tego typu, tradycyjnych metod. Warto skonsultować się z lekarzem, który dobierze odpowiednie leki, suplementy i w razie pytań pomoże w dobraniu odpowiedniej diety przy konkretnym problemie zdrowotnym.
Adam Borowicz
Adam Borowicz – kucharz ze Śląska, popularny vloger, autor i gospodarz wielu znanych programów kulinarnych m.in. „To je Borowicz" w TVP oraz „Co je Borowicz na Śląsku" na antenie Canal+ Kuchnia. Charyzmatyczna postać i wymagający juror (możecie kojarzyć go m.in. z jury I edycji „Family Food Fight. Pojedynek na smaki"), który obecnie inspiruje kulinarnie w programach grupy mediowej Polsatu. Łączy pasję i pracę — w poszukiwaniu nowych smaków odwiedził ponad 40 krajów. Bardzo ceni różnorodność kuchni świata, ale kocha również śląskie smaki, tworząc z nich wyśmienite sezonowe dania.
